روش استخاره شیخ بهایی چیست؟

در زندگی هر انسانی لحظاتی پیش می آید که تصمیم گیری دشوار می شود. در چنین شرایطی، برخی افراد به عقل و تجربه تکیه می کنند، برخی مشورت می گیرند و گروهی نیز به استخاره رو می آورند. استخاره در فرهنگ دینی ما به عنوان راهی برای طلب خیر از خداوند و روشن شدن مسیر در هنگام تردید شناخته می شود. این عمل، به ویژه در میان مسلمانان، جایگاه خاصی دارد و قرن هاست که علما و بزرگان دین برای آن روش هایی دقیق و متفاوت ارائه کرده اند.
یکی از روش های معروف، استخاره با تسبیح است که به شیخ بهایی، عالم برجسته شیعه در قرن دهم هجری، نسبت داده می شود. در این مطلب، این روش خاص را معرفی می کنیم، مراحل انجام آن را توضیح می دهیم.
روش استخاره شیخ بهایی با تسبیح
روش استخاره ای که به شیخ بهایی نسبت داده می شود، یکی از ساده ترین و در عین حال پرمفهوم ترین روش های سنتی استخاره است که توسط علامه مجلسی از پدرش و او نیز از شیخ بهایی نقل کرده است.
مراحل انجام این استخاره به شکل زیر است:
1. در دست گرفتن تسبیح: ابتدا فرد تسبیح را با نیت خالص در دست می گیرد.
2. ذکر صلوات: سه مرتبه صلوات بر حضرت محمد (ص) و خاندان پاک ایشان فرستاده می شود.
3. جدا کردن تعدادی از تسبیح: با نیت، تعدادی از دانه های تسبیح را جدا می کند.
4. شمردن دانه ها: دانه های جدا شده را دو تا دو تا می شمارد.
5. نتیجه استخاره:
· اگر یک دانه باقی بماند، نتیجه استخاره مثبت است و انجام آن کار توصیه می شود.
· اگر دو دانه باقی بماند، نتیجه استخاره منفی است و بهتر است از انجام آن کار صرف نظر شود.
در روایات آمده که معمولاً یک بار استخاره کافی است. اما در نقل هایی از بزرگان، مانند آیت الله مرعشی نجفی (ره)، آمده که اگر نتیجه استخاره اول خوب بود (یک دانه باقی ماند)، برای اطمینان بیشتر می توان استخاره دوم را برای ترک آن عمل انجام داد:
· اگر در استخاره دوم دو دانه باقی ماند، یعنی استخاره اول تأیید شده و کار خوب است.
· اما اگر در استخاره دوم هم یک دانه باقی ماند، نشان دهنده میانه بودن نتیجه است؛ نه کاملاً خوب، نه کاملاً بد.
این روش به دلیل سادگی، معنویت و حس نزدیکی با اهل بیت (ع)، همچنان میان بسیاری از مردم رایج است.
نتیجه گیری
استخاره شیخ بهایی با تسبیح، روشی معنوی و ساده برای تصمیم گیری در شرایطی است که عقل به تنهایی راه روشنی پیش رو نمی گذارد. این روش با نیت خالص، ذکر صلوات و تسبیح انجام می شود و نتیجه آن بر پایه باقی ماندن یک یا دو دانه از تسبیح استوار است.
با اینکه این نوع استخاره جایگزین مشورت و تفکر منطقی نمی شود، اما برای افراد مؤمن، یک ابزار روحی برای آرامش و اعتماد به تقدیر الهی است. در کنار عقل و مشورت، استفاده از این روش می تواند در تصمیم گیری های مهم راهگشا باشد.